دیالکتیک سیاسی و اجتماعی چیست؟
دیالکتیک را در اینجا چنین تعریف می کنیم: بحث و جدل پیرامون دو موضوع متضاد که منجر به درست شدن موضوع جدید گردد
منظور از دیالکتیک سیاسی و اجتماعی : این تضاد ماهیتی را در همه محیط پیرامون انسان می توان یافت یکی از این موضوعات سیاست و اجتماع است. در سیاست در عرصه حکومت داری می تواند دیدگاه ها و روش ها و … مورد دیالکتیک قرار گیرند. در عرضه اجتماع نیز هر موضوع اجتماعی نیز می تواند یک موضوع متضاد برای خود داشته باشد.
دیالکتیک لازمه یک اجتماع و سیاست است و اندیشندان آن را نشانه خردمندی دانسته اند.
به طور مثال در سیاست می توان وجود دو جهت سیاسی چپ و راست را ناشی از الزام وجود دیالکتیک در سیاست دانست و در اجتماع می توان دیالکتیک های بسیاری یافت مثلا ادب داشتن در جمع و بی ادبی، فعال اجتماعی و بی تفاوت و …
پس می توان گفت دیالکتیک در اجتماع و سیاست شکل می گیرد و اگر نباشد سیاست و اجتماع دچار رخوت و مشکل می شود.
بسیاری از اندیشمندان مانند مارکس و انگلس و هگل که دیالکتیک را ارزشمند می دانستند و آن را اجتماع و سیاست و تاریخ می جستند.
نمی توان یک اجتماع و سیاست را خالی از دیالکتیک متصور شد اما می توان کم یا زیاد باشد.
آیا در ایران دیالکتیک سیاسی و اجتماعی وجود دارد ؟
بر اساس آنچه که در حکومت فعلی مشاهده می شود به دلیل وجود یک نوع دیدگاه سیاسی در رأس حکومت ایران و همچنین قبول نکردن دیدگاه های دیگر در این حکومت می توان گفت در حقیقت ساختار دیالکتیک در ایران یافت نمی شود و این موضوع برای پویایی و پیشرفت یک جامعه الزامی است.
در ایران دیالکتیک های سیاسی تا حد کمی وجود دارد مثل اصوگرا و اصلاح طلب که از برخورد آن ها الان ما چیزی به اسم براندازی داریم یا شاید یک وجود خارج از این دو. اما باید قبول کرد این ها دیالکتیک های کوچکی در حکومت اند و چون ذات مشترک با حکومت دارند از تضاد کمی برخوردارند و نمی توانند دیالکتیک لازم برای پیشرفت سیاسی محقق کنند پس با این اعتبار می توان گفت دیالکتیک سیاسی در ایران نداریم یا بسیار ضعیف است.
با توجه به اینکه جمهوری اسلامی با گفتمان خودش یک موضوع سیاسی است اما موضوع سیاسی متضاد آن در اجتماع و سیاست ایران وجود خارجی ندارد یا اجازه وجود نمی دهند و این موضوع نبود دیالکتیک در یک کشور یا حکومت یا اجتماع موجب رخوت و عدم پویایی آن جامعه می گردد.نبود دیالکتیک در سیاست و اجتماع می تواند موجب تحکم، دیکتاتوری و کم خردی شود.
عیسای درخشان/تیر 1403